To wcale nie klocki lego, to peptydy, które je bardzo przypominają. Używając ich można jednak z łatwością uzyskać kryształy różnych białek, a także rozpoznać dobrze ich strukturę. Dzięki takim zabiegom znacznie prościej jest projektować leki

Jak powstają leki? Tworzy się je na podstawie tego, co wiemy o budowie struktury danego białka. Minęły już czasy, w których leki były przez badaczy poszukiwane poniekąd po omacku, a więc poprzez testowanie wielu związków. Obecnie naukowcy muszą wiedzieć, jaką dokładnie strukturę posiada kluczowe białko np. wirusa, aby następnie zaatakować je precyzyjnie dopasowaną molekułą chemiczną, działającą jako precyzyjny lek.

Nie jest to jednak takie proste. Wszystko rozpoczyna się od rozpoznania struktury białka. Na samym początku badacze muszą otrzymać kryształ białka, a potem poddać go promieniowaniu rentgenowskiemu. Gdy wszystko do tego momentu przebiegnie bez zarzutu pozostaje jeszcze użyć komputera i dzięki niemu utworzyć coś, co sprawi, że widoczny będzie efekt terapeutyczny. Naukowcy przyznają jednak, że otrzymanie kryształów jest nie tylko niezbędne, ale i trudne. Krystalizacja niektórych trwa nawet całymi latami.

Zespół kierowany przez dr Agnieszkę Szumną z Instytutu Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk chce jednak pomóc niepokornym białkom w krystalizacji. Oczekują oni, że uda im się skonstruować takie rusztowanie, który będzie zrobione z wielu małych cząsteczek białkowych, a więc peptydów. Dr Szumna porównuje je nawet do klocków Lego – nie tylko dlatego, że jest ich dużo, ale przede wszystkim przez to, iż można je ze sobą łączyć. Co więcej, da się to nawet robić w sposób przewidywalny.

Poprzez stworzenie takiego szkieletu białka będą mogły się układać w regularne cząsteczki. Dzięki temu możliwa będzie również krystalizacja białek i określenie ich struktury. To oczywiście dopiero początek działań, który w rezultacie ma się przyczynić do powstania nowych leków.

W pierwszej kolejności naukowcy zaczną pracę z nieco „łatwiejszymi” i bardziej znanymi białkami. Tego rodzaju szkielety konstruują już naukowcy z innych ośrodków naukowych, ale budowane były one dotąd ze znacznie prostszych, a jednocześnie bardzo wytrzymałych cząsteczek. Te znane już komercyjnie materiały stosowane są np. do przechowywania wodoru czy dwutlenku węgla. Polscy naukowcy chcą jednak wykonać konstrukcję, która będzie solidna, ale i zrobiona z delikatnych peptydów.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl